Yapay tatlandırıcılar , bazı yiyecek ve içeceklere tatlı tadı vermek için eklenen kimyasallardır.
İnsanlar, sofra şekerine benzer, ancak birkaç bin kata kadar daha tatlı bir tat sağladıkları için bunlardan sıklıkla “yoğun tatlandırıcılar” olarak bahsediyorlar. Bazı tatlandırıcıların kalorisi olsada, ürünleri tatlandırmak için kullanılan miktar az olduğu için neredeyse hiç kalori almazsınız.
Yemek yediğinizde, tat reseptörleriniz besin molekülleri ile karşılaşır. Bir reseptör ve molekül arasındaki mükemmel uyum, beyninize bir sinyal göndererek tadı tanımlamanıza olanak tanır. Yapay tatlandırıcı molekülleri, tatlılık reseptörüne uyması için şeker moleküllerine yeterince benzer. Bu, ek kalori olmadan tatlı bir tat sağlarlar.
Yapay tatlandırıcılar ile iştah ve kilo ilişkisi
Yapay tatlandırıcılar, kilo vermeye çalışan kişiler arasında popülerdir. Ancak iştah ve kilo üzerindeki etkileri araştırmalar arasında farklılık göstermektedir.
İştah üzerindeki etkiler
Bazı insanlar yapay tatlandırıcıların iştahı artırabileceğine ve kilo alımını artırabileceğine inanıyor Buradaki fikir, yapay tatlandırıcıların, yedikten sonra kendinizi tatmin hissetmeniz için gereken yiyecek ödül yolunu etkinleştiremeyeceğidir. Tatlı tadı aldıkları ancak diğer tatlı tadı olan yiyeceklerde bulunan kalorilere sahip olmadıkları göz önüne alındığında, beyni hala aç hissetmek için karıştırdıkları düşünülmektedir.
Ek olarak, bazı bilim adamları tok hissetmek için şekerle tatlandırılmış versiyona kıyasla yapay olarak tatlandırılmış yiyeceklerden daha fazla yemeniz gerektiğini düşünüyor.
Tatlandırıcıların şekerli yiyecekler için istek uyandırabileceği bile öne sürülüyor.
Bununla birlikte, son zamanlarda yapılan birçok çalışma, yapay tatlandırıcıların açlığı veya kalori alımını artırdığı fikrini desteklemiyor.
Aslında, birkaç çalışma, katılımcıların şekerli yiyecek ve içecekleri yapay olarak tatlandırılmış alternatiflerle değiştirdiklerinde daha az açlık bildirdiklerini ve daha az kalori tükettiklerini bulmuştur .
Kilo üzerindeki etkiler
Kilo kontrolü ile ilgili olarak, bazı gözlemsel çalışmalar yapay olarak tatlandırılmış içecekler tüketmek ile obezite arasında bir bağlantı olduğunu bildirmektedir.
Bununla birlikte, bilimsel araştırmalarda altın standart olan randomize kontrollü çalışmalar, yapay tatlandırıcıların vücut ağırlığını, yağ kütlesini ve bel çevresini azaltabileceğini bildirmektedir .
Bu çalışmalar ayrıca normal alkolsüz içecekleri şekersiz versiyonlarla değiştirmenin vücut kitle indeksini (BMI) 1,3-1,7 puana kadar azaltabileceğini göstermektedir. Dahası, ilave şeker içerenler yerine yapay olarak tatlandırılmış yiyecekler seçmek, tükettiğiniz günlük kalori miktarını azaltabilir. 4 haftadan 40 aya kadar değişen çeşitli çalışmalar, bunun 1,3 kg kadar kilo kaybına yol açabileceğini göstermektedir. Düzenli olarak alkolsüz içecek tüketen ve şeker tüketimini azaltmak isteyenler için yapay olarak tatlandırılmış içecekler kolay bir alternatif olabilir.
Yaygın yapay tatlandırıcılar
- Aspartam. NutraSweet, Equal veya Sugar Twin markaları altında satılan aspartam, sofra şekerinden 200 kat daha tatlıdır.
- Aspartam-asesülfam tuzu. Twinsweet markası altında satılır, sofra şekerinden 350 kat daha tatlıdır.
- Asesülfam potasyum. Asesülfam K olarak da bilinir, sofra şekerinden 200 kat daha tatlıdır. Yemek pişirmek ve fırınlamak için uygundur ve Sunnet veya Sweet One markaları altında satılır.
- Sacchari. Sweet’N Low, Sweet Twin veya Necta Sweet markaları altında satılan sakarin, sofra şekerinden 700 kat daha tatlıdır.
- Sukraloz. 600 kat daha tatlı sofra şekeri olan sukraloz, yemek pişirmek, pişirmek ve asitli yiyeceklerle karıştırmak için uygundur. Splenda markası altında satılmaktadır.
- Advantame Bu tatlandırıcı, sofra şekerinden 20.000 kat daha tatlıdır ve yemek pişirmek ve fırınlamak için uygundur.
- Neotame. Newtame markası altında satılan bu tatlandırıcı, sofra şekerinden 13.000 kat daha tatlıdır ve yemek pişirmek ve fırınlamak için uygundur.
- Neohesperidin. Sofra şekerinden 340 kat daha tatlıdır ve yemek pişirmek, pişirmek ve asitli yiyeceklerle karıştırmak için uygundur. Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanım için onaylanmadığını unutmayın.
- Siklamat. Yemek pişirmek ve pişirmek için sofra şekerinden 50 kat daha tatlı olan siklamat kullanılmıştır. Ancak, 1970’den beri Amerika Birleşik Devletleri’nde yasaklandı.
KAYNAKLAR
- First published: 20 November 2006 https://doi.org/10.1111/j.1541-4337.2006.tb00081.x Citations: 192
- How does our sense of taste work? Created: December 20, 2011; Last Update: August 17, 2016; Next update: 2020.
- Additional Information about High-Intensity Sweeteners Permitted for Use in Food in the United States Content current as of: 02/08/2018
- https://www.food.gov.uk/safety-hygiene/food-additives#
- Randomized Controlled Trial Am J Clin Nutr 2005 Nov;82(5):1011-6. doi: 10.1093/ajcn/82.5.1011.
- Am J Clin Nutr. 2005 Nov;82(5):1011-6. doi: 10.1093/ajcn/82.5.1011.PMID: 17168764 DOI: 10.2174/138161206779010350
- PMID: 19007893 PMCID: PMC2702523 DOI: 10.1016/j.neuroimage.2008.09.044
- PMID: 9023599 DOI: 10.1038/sj.ijo.0800360
- Physiol Behav 1990 Mar;47(3):555-9. doi: 10.1016/0031-9384(90)90126-o.
- .Physiol Behav. 1988;43(5):547-52. doi: 10.1016/0031-9384(88)90207-7.
- Appetite. Author manuscript; available in PMC 2010 Aug 1. Published in final edited form as: Appetite. 2010 Aug; 55(1): 37–43.
- Am J Clin Nutr. 2012 Mar;95(3):555-63. doi: 10.3945/ajcn.111.026278. Epub 2012 Feb 1.
- Obesity (Silver Spring) 2014 Jun;22(6):1415-21. doi: 10.1002/oby.20737.
- Am J Clin Nutr 2013 Mar;97(3):604-11. doi: 10.3945/ajcn.112.048405. Epub 2013 Jan 30.
- Am J Clin Nutr 2002 Oct;76(4):721-9. doi: 10.1093/ajcn/76.4.721.
- Am J Clin Nutr 1991 Apr;53(4):872-8. doi: 10.1093/ajcn/53.4.872.
- BMC Med 2011 Nov 17;9:123. doi: 10.1186/1741-7015-9-123.
- Obesity (Silver Spring) 2008 Aug;16(8):1894-900. doi: 10.1038/oby.2008.284. Epub 2008 Jun 5.
- Prev Med 1986 Mar;15(2):195-202. doi: 10.1016/0091-7435(86)90089-7.
- Am J Clin Nutr 2014 Sep;100(3):765-77. doi: 10.3945/ajcn.113.082826. Epub 2014 Jun 18.
- Annu Rev Food Sci Technol 2015;6:119-36. doi: 10.1146/annurev-food-022814-015635. Epub 2014 Dec 22.
- Eur J Nutr 2011 Feb;50(1):41-51.doi: 10.1007/s00394-010-0113-z. Epub 2010 Apr 29.
- BMC Med 2011 Nov 17;9:123. doi: 10.1186/1741-7015-9-123.
- First published: 25 May 2006 https://doi.org/10.1111/j.1467-3010.2006.00564.x Citations: 79
- Int J Obes (Lond). 2016 Mar; 40(3): 381–394. Published online 2015 Nov 10. Prepublished online 2015 Sep 14. doi: 10.1038/ijo.2015.177