Benim de danışanlarımda sıklıkla uyguladığım ve bugünlerde oldukça karşımıza çıkan ketojenik diyet hakkında neler biliyorsunuz? Gelin hep birlikte bakalım..
Nedir bu ketojenik?
Ketojenik diyet karbonhidrat alımını büyük ölçüde azaltıp, yağ ile değiştirir. Karbonhidratlardaki bu azalma vücudunuzu ketozis adı verilen metabolik bir duruma sokar. Bu olduğunda, vücudunuz enerji için yağ yakmada inanılmaz derecede verimli hale gelir. Ayrıca yağı karaciğerde ketonlara dönüştürür, bu da beyin için enerji sağlayan bir yakıt meydana getirir. Yani aslında birincil enerji kaynağımız karbonhidratken biz bunu yağlara çeviriyoruz. Ayrıca Ketojenik diyet kan şekeri ve insülin seviyelerinde büyük düşüşlere neden olabilir. Bu, artan ketonların da etkisiyle beraber vücudumuzda çeşitli olumlu değişimler yaratmaktadır.
Dengeli planlanmış ketojenik diyette yağ yakımı 3-7 gün arası başlar ve parçalanan yağ hücrelerinden keton cisimcikleri açığa çıkar. Ketojenik adı da buradan gelmektedir. Açığa çıkan bu cisimcikler idrarla dışarı atılır ve idrarda asetona benzer ağır bir koku ortaya çıkar. Aynı zamanda açlık olmamasına rağmen daha çok diyabet hastalarında rastladığımız ağız kokusu, vücut kokusu da ortaya çıkabilir. Bazı kişilerde hipoglisemi, halsizlik, uyku hali gözlemlenebilir. 5 ve ya 6 günden sonra kabızlık şikayetleri görülebilir. Fakat bir süre sonra halsizlik, uyku hali geçer ve vücut bu dengeye alışır.
Bu diyette vücudunuzun ketoasidoza girmesi için kısıtlanan bazı besinler mevcuttur. Peki bu besinler ya da besin grupları nelerdir?
- Şekerli yiyecekler: Soda, meyve suyu, smoothiler, kek, dondurma, şeker vb.
- Tahıllar veya nişastalar: Buğday bazlı ürünler, pirinç, makarna, tahıl vb.
- Meyveler: Çilek gibi küçük meyveler hariç tüm meyveler.
- Fasulye veya baklagiller: Bezelye, barbunya fasulyesi, mercimek, nohut vb.
- Kök sebzeler ve yumrular: Patates, tatlı patates, havuç, yaban havucu vb.
- Az yağlı veya diyet ürünleri: Bunlar yüksek oranda işlenir ve karbonhidrat bakımından yüksektir.
- Bazı çeşniler veya soslar: Bunlar genellikle şeker ve sağlıksız yağ içerir.
- Süt ve süt ürünleri: İnek sütü (karbonhidrat oranı yüksektir.)
- Sağlıksız yağlar: İşlenmiş bitkisel yağlar, mayonez vb.
- Alkol: Karbonhidrat içeriği nedeniyle birçok alkollü içecek sizi ketozdan çıkarabilmektedir.
- Şekersiz diyet gıdaları: Bunlar genellikle bazı durumlarda keton seviyelerini etkileyebilen şeker alkolleri açısından zengin gıdalardır. Şeker alkolleri de maalesef ketoza girmenizi engelleyecektir.
Neredeyse her besin kısıtlı gibi gelmiş ve peki ben ne yiyeceğim sorusunu duyar gibiyim. Çok basit gelin keto diyette beslenme planımızı oluşturacak besinlere hemen bakalım:
- Et: Kırmızı et, biftek, jambon, tavuk ve hindi.
- Yağlı balık: Somon, alabalık, ton balığı ve uskumru gibi.
- Yumurtalar: Mera veya omega-3’ten zengin yumurtaları tüketmeye özen gösterin.
- Kuruyemişler ve yağlı tohumlar: Badem, ceviz, keten tohumu, kabak çekirdeği, chia tohumu vb.
- Badem sütü, fındık sütü, Hindistan cevizi sütü
- Sağlıklı yağlar: Öncelikle sızma zeytinyağı, hindistancevizi yağı ve avokado yağı.
- Avokado
- Düşük karbonhidratlı sebzeler: Çoğu yeşil sebzeler, karnabahar , beyaz lahana , kırmızı turp
- Çeşniler: Tuz, karabiber ve çeşitli sağlıklı otlar ve baharatlar kullanabilirsiniz.
Bu diyet çeşidi kolesterolü yüksek ve kalp-damar hastalığı riski taşıyanlar için yüksek yağ içeriği olduğundan dolayı uygun değildir. Bu sebeple kendi başınıza değil mutlaka bir beslenme uzmanı ile birlikte kan tahlillerinizi yaptırdıktan sonra ketojenik diyet yapmaya uygunsanız başlayabilirsiniz.
Herkese sağlıklı ve mutlu günler diliyorum…