Bir çoğumuzun “fit tatlı” tariflerinin içerisine beyaz şeker yerine eklediğimiz; hindistan cevizi şekeri, agave şurubu, akçaağaç şurubu gibi şekerleri/tatlandırıcıları gelin birlikte inceleyelim.
Akçaağaç Şurubu:
Akçaağaç şurubunun kimyasal bileşimi %60’tan (w / w) fazla sükroz, ardından eser miktarda glikoz (%0,43 w/w) ve fruktoz (% 0,34 w / w) içerir. Akçaağaç şurubunun fenolik bakımından zenginleştirilmiş özütlerinin; insan akciğeri, kolorektal, prostat, beyin ve göğüs tümör hücre hatlarına karşı antiproliferatif etkisi, antioksidan aktivite, antimutajenik, antikanser, antiinflamatuar ve anti-nörodejeneratif etkileri vardır. Glisemik indeksi daha düşüktür. Ancak şeker içeriğinin yüksek olduğu unutulmamalı ve kontrollü tüketilmesi gerekmektedir.
Agave Şurubu:
Bir diğer popüler tatlandırıcılardan biri olan agave şurubu; %90 oranında früktoz içermektedir. Düşük glisemik indeksli olmasından dolayı sağlıklı olarak düşünülebilir ancak, yüksek fruktoz içeriğinden dolayı hızlı bir şekilde yağa dönüşerek hareketsiz bireylerde karaciğer yağlanmasına neden olabilmektedir. Uzun süre agave şurubu kullanımı ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Uzun bir süre boyunca abartılı bir fruktoz tüketiminin zararlı olduğu bildirilmiştir. Aslında fruktoz, doğrudan karaciğerde metabolize olmasıyla diğer şekerlerden farklıdır. Bu nedenle bu şeker, metabolik işlev bozukluğuna yol açan hepatik trigliseritler şeklinde birikir. Ayrıca, birçok çalışma fruktoz açısından zengin bir diyetin uzun süreli tüketiminin glikoz intoleransı ve kan basıncının bozulmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir
Hindistan Cevizi Şekeri:
Hindistan cevizi şekeri, geleneksel olarak Güney ve Güney Doğu Asya mutfağında kullanılan bir tatlandırıcıdır. Hindistan cevizi hurma ağacının (Cocos nucifera L.) çiçeğinin floem özünden üretilir. Daha sonra ise kaynatılır ve öğütülür.
Hindistan cevizi şekerinin yapısında sofra şekeriyle kıyasladığımızda glikoz oranı daha yüksek, früktoz oranı ve sükroz oranı daha düşüktür bu yüzden de glisemik indeksi sofra şekerine kıyasla daha düşüktür. Aynı zamanda yapısında c, b1, b2, b3, b4, b10 vitaminlerini bulundurur. Mineral bakımından zengindir. Ancak Hindistan cevizi şekerinin de bir şeker olduğu dolayısıyla da vücuda giren toplam şeker miktarını değiştirmediğini unutmamak gerekir.
Asghar, M., ve ark. Coconut (Cocos nucifera L.) sap as a potential source of sugar: Antioxidant and nutritional properties, Food Sci Nutr. 2020 Apr; 8(4): 1777–1787., doi: 10.1002/fsn3.1191
Wrage J. Ve ark., Coconut sugar (Cocos nucifera L.): Production process, chemical characterization, and sensory properties, LWT,Volume 112, September 2019, 108227, doi.org/10.1016/j.lwt.2019.05.125
Gonzalez- montemayor a.m., ve ark., Honey and Syrups: Healthy and Natural Sweeteners with Functional Properties, Volume 13: The Science of Beverages 2019, Pages 143-177
E Şeker, YFM Şurubu – iyibesleniyihisset.net
St. Pierre P., Comparative analysis of maple syrup to other natural sweeteners and evaluation of their metabolic responses in healthy rats, Journal of Functional Foods
Volume 11, November 2014, Pages 460-471